Wzorce ruchowe

Wzorzec chodu

Chód jest podstawowym wzorcem motorycznym osiąganym przez dziecko już około 1 roku życia.

Dziecko podejmuje próby szybszego przemieszczania się w wieku około 1,5 roku, co początkowo niejednokrotnie kończy się nagłym zachwianiem równowagi i upadkiem. Bardziej zaawansowanym wariantem chodu jest bieg, dla którego charakterystyczne jest występowanie fazy lotu, kiedy to obie stopy biegacza tracą kontakt z podłożem. Dyscyplinami sportowymi opartymi na wzorcu chodu są: lekkoatletyka, piłka nożna, biegi narciarskie, trekking.

Wzorzec przysiadu

To naturalny sposób zginania stawów biodrowych, kolanowych i skokowych w celu obniżenia pozycji ciała przy zachowaniu kontroli, stabilności i równowagi.

Głęboki przysiad widoczny jest już około 12 miesiąca życia dziecka, kiedy spędza ono czas podczas zabawy właśnie w pozycji głębokiego przysiadu. Prawidłowe wykonanie przysiadu jest podstawą wyskoku i lądowania. Przysiad angażuje nie tylko mięśnie kończyn dolnych, ale również mięśnie odpowiedzialne za stabilizację tułowia, co czyni go jednym z najbardziej globalnych ćwiczeń, pozwalających na utrzymanie prawidłowej siły mięśniowej oraz prawidłowych zakresów ruchomości w poszczególnych stawach. Dyscyplinami sportowymi opartymi na wzorcu przysiadu są: siatkówka, jeździectwo, narciarstwo, sporty walki.

Wzorzec zgięcia tułowia

To ruch, w którym dochodzi do kontrolowanego zgięcia w odcinku lędźwiowo-piersiowym kręgosłupa i biodrach – jak przy schylaniu się po coś z ziemi

Elastyczność tylnej taśmy mięśniowo-powięziowej (między innymi mięśni znajdujących się w tylnej części kończyn dolnych, mięśni grzbietu, czepca ścięgnistego) determinuje zakres zgięcia tułowia. Dyscyplinami sportowymi opartymi na wzorcu zgięcia tułowia są: gimnastyka artystyczna, akrobatyka, sztuki walki, judo

Wzorzec prostowania tułowia

To aktywne wyprosty w biodrach i kręgosłupie, czyli ruch „prostowania się” z pozycji pochylonej lub przysiadu – istotny w stabilizacji postawy.

Wzorzec wyprostny zauważalny jest już w 6 miesiącu życia małego człowieka, kiedy to prezentuje on podpór na wyprostowanych rękach. Dzięki takim ćwiczeniom jak mosty, aktywujemy przede wszystkim mięśnie pośladkowe, które są nie tylko jednymi z najważniejszych mięśni antygrawitacyjnych umożliwiających utrzymanie pionowej postawy, ale również stanowią istotny element w prewencji urazów kręgosłupa oraz stawów kolanowych. Dyscyplinami sportowymi opartymi na wzorcu wyprostu tułowia są: gimnastyka artystyczna, akrobatyka,

Wzorzec przyciągania

To ruch zbliżania ciężaru lub ciała do siebie – np. podciąganie, wiosłowanie. Angażuje głównie mięśnie pleców i ramion.

Wzorzec przyciągania dziecko prezentuje już między 7 a 10 miesiącem życia, kiedy to zaczyna przemieszczać się pełzając lub czworakując. Również osiągnięcie przez niemowlę postawy pionowej około 11-12 miesiąca życia możliwe jest dzięki podciąganiu się np. z pomocą mebli czy ścian. Dyscypliny sportowe oparte na wzorcu ciągnięcia: kajakarstwo, wspinaczka górska

Wzorzec pchania

To ruch oddalania ciężaru lub ciała od siebie – np. pompki, wyciskanie. Angażuje mięśnie klatki piersiowej, barków i tricepsów.

Wzorzec pchania zaobserwować można tuż przed pojawieniem się czworakowania, kiedy dziecko, z uwagi na swój brak koordynacji, odpychając się od podłoża porusza się do tyłu wykonując tzw. raczkowanie. Ćwiczenia we wzorcu pchania z obciążeniem zewnętrznym angażują nie tylko mięśnie obręczy barkowej i kończyny górnej, ale również mięśnie brzucha, obręczy biodrowej i kończyny dolnej, co sprawia, że stanowią one jedne z najbardziej globalnych zadań ruchowych.

Wzorzec rotacji tułowia

To skręcanie tułowia wokół osi kręgosłupa – naturalny ruch w chodzie, rzucie, czy sięganiu za siebie.

Odpowiedni zakres rotacji tułowia jest niezbędny do wykonania prawidłowych wzorców chodu oraz biegu, którym towarzyszy ruch naprzemienny kończyn i naprzemienne skręty tułowia. Ćwiczenia rotacji tułowia poprawiają zakres ruchomości kręgosłupa, a także angażują do pracy mięśnie brzucha odpowiedzialne za stabilizację. Stanowią zatem doskonałą formę zapobiegania bólom przeciążeniowym w obrębie kręgosłupa. Dyscypliny sportowe oparte na wzorcu rotacji tułowia: gimnastyka artystyczna, tenis, golf, akrobatyka, squash, padel, tricking